ความอ้วนไม่ใช่เรื่องง่ายๆ ที่เกิดจากปัจจัยเดียวคือ การกิน แต่จริงๆ แล้วความอ้วนเป็นเรื่องซับซ้อนซ่อนเงื่อน เกี่ยวโยงตั้งแต่ระดับยีน (มียีนบางตัวที่เพิ่มความเสี่ยงของโรคอ้วน) ไปจนถึงโรคบางอย่าง ความเครียด ไลฟ์สไตล์ การใช้ชีวิต และการนอน!
การนอนดึกหรือนอนไม่พอ ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงกับร่างกายหลายด้าน โดยด้านที่เกี่ยวกับความอ้วนมีดังนี้
• การนอนดึกส่งผลให้ฮอร์โมนเครียดที่มีชื่อว่า คอร์ติซอล หลั่งมากขึ้นในวันถัดมา ฮอร์โมนเครียดที่เพิ่มขึ้นนี้จะ
กระตุ้นให้คุณรู้สึกอยากอาหารหวานๆ หรือน้ำตาลมากกว่าเดิม
• นอกจากฮอร์โมนเครียดแล้ว ฮอร์โมนหิว หรือ เกรลิน ก็จะหลั่งเพิ่มขึ้นด้วย ส่งผลให้คุณหิวเก่งขึ้นคูณสอง
• เท่านั้นยังไม่พอ ฮอร์โมนอิ่ม หรือ เลปติน จะหลั่งลดลง ส่งผลให้คุณรับประทานแล้วไม่ค่อยอิ่ม จึงอ้วนคูณสามด้วย
อีกหนึ่งกลไก
นอกจากนอนดึกจะส่งผลให้อ้วนแล้ว ยังส่งผลให้เตี้ยได้ด้วย สำหรับในวัยรุ่นที่ร่างกายกำลังยืดขยาย เนื่องจากช่วงเวลาที่เรานอน เป็นช่วงที่ฮอร์โมนที่กระตุ้นให้ร่างกายยืดขยาย หรือ โกรทฮอร์โมน ถูกหลั่งออกมา การนอนดึกๆ หรือ นอนไม่ค่อยพอ จะรบกวนการหลั่งของโกรทฮอร์โมน ส่งผลให้คุณเตี้ยกว่าที่ควรจะเป็นได้ด้วย
สำหรับคนที่ไม่อยากอ้วนและเตี้ยเพราะนอนดึก หมอมีวิธีการนอนที่ถูกต้องมาแนะนำดังนี้
1. เข้านอนช่วง 21.00 น. - 23.00 น. อย่านอนดึกกว่าเที่ยงคืนเด็ดขาด
2. อย่าเล่นมือถือ คอมพิวเตอร์ หรือดูโทรทัศน์ ช่วง 30 - 60 นาทีก่อนนอน แสงสว่างจากเครื่องใช้ไฟฟ้าเหล่านี้
อาจส่งผลให้นอนไม่หลับได้
3. อย่าดื่มชา กาแฟ 6 ชั่วโมงก่อนนอน คาเฟอีนจะรบกวนการนอนของคุณได้
4. ห้องนอนควรมืดสนิท เงียบ อุณหภูมิเย็นสบาย แสงไฟในห้องนอนจะรบกวนการหลั่งของเมลาโทนิน ส่งผลให้นอน
ไม่หลับได้
5. ตื่นนอนในเวลาใกล้เคียงกันทุกวัน การตื่นสายผิดปกติในวันหยุด จะส่งผลให้นอนไม่หลับได้ง่าย
6. การสวดมนต์หรือนั่งสมาธิก่อนนอน จะช่วยให้จิตใจสงบและหลับได้สบายขึ้น
หากปฏิบัติตามนี้ได้ รับรองว่าคุณจะนอนหลับสบาย ตื่นเช้ามาพบกับใบหน้าที่สดใสและร่างกายที่สมดุลอย่างแน่นอน
หลับฝันดีค่ะ 
พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง)
Twitter: @thidakarn
Instagram: @thidakarn
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน
ในชุดโครงการ “รวมพลัง ขยับกาย สร้างสังคมไทย ไร้พุง”
เครือข่ายคนไทยไร้พุง ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย
สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)